admin
SERVET YILDIRIM – Bunlardan birincisi yapay zekâydı… Biz burada hâlâ yapay zekâyı anlamaya çalışıyoruz fakat orada gördüm ki, dünyanın önde gelen şirketleri yapay zekâyı manaya, planlama ve tartışma etabını çoktan geride bırakmış; geliştirmeye ve uygulamaya geçmişler. Yapay zekâ, operasyonlarından iş planlarına kadar her alanda devreye girmiş durumda. Her vakit birebir uyarıyı yapıyoruz: Yapay zekâdan korkmayın, geç kalmaktan korkun. Bu hususta aksiyon almayanlar, geç kalıyorlar. Rekabette dezavantajlı duruma düşüyorlar.
Sözün dönüp dolaşıp geldiği öteki konu ise ABD Başkanı Donald Trump ve politikalarıydı. Belirsizlik çok fazla ve tasa seviyesi epey yüksekti. Yalnızca bu sürecin ABD’ye ve global iktisada tesiri konusunda değil, tıpkı vakitte yaratacağı jeopolitik kırılmalar ve değişimler konusunda da başlar çok karışıktı. Kimse “2 Nisan Fırtınası”na hazırlıksız yakalanmak istemiyor. Ancak herkes biliyor ki; 2 Nisan’dan sonra ticaret savaşlarında yeni bir devir başlıyor.
Neler bekleniyor?
Trump geçen ay yaptığı bir paylaşımda, 2 Nisan’da ABD mallarına gümrük vergisi uygulayan ülkelerden gelen mallara “karşılıklı” gümrük vergilerinin uygulanmaya başlanacağını söyledi.
Uygulamaya ait belirsizlik çok fakat şu ana kadar konuşulanlardan anladığımız kadarıyla bu vergiler, öbür vergilerin üzerine ek olarak, ABD’nin ticaret yaptığı ülkelerin uyguladığı oranlara uyacak biçimde, sübvansiyonlar ve katma kıymet vergilerini de kapsayacak.
Trump, bu karşılıklı gümrük vergilerinin kapsamı hakkında çok fazla bilgi vermedi, lakin 13 Şubat’ta ticaret danışmanına başka ülkelerden gelen adaletsiz ticaret uygulamaları incelemesi için bir talimat verdi. Trump ayrıyeten, ABD’ye ithal edilen arabalara gümrük vergisi koyma tehdidinde bulundu. Bu vergilerin “2 Nisan civarlarında” gelebileceğini söyledi ve birkaç gün sonra da bu vergilerin “yaklaşık olarak yüzde 25 civarında” olacağını ekledi. Yalnızca bunlar da değil; tıpkı vakitte ilaçlar ve yarı iletkenler üzerinde emsal vergiler getirmeyi düşündüğünü söyledi. Ancak bunlar için açıklanmış bir tarih şimdi yok.
Yanıt aranan soru
İşte geçen hafta Singapur’daki toplantıya katılan Alibaba’sından Ferrari’sine kadar pek çok şirketin CEO’larının ve zirve yöneticilerinin gündeminde bu mevzular vardı. Herkes tıpkı soruya cevap arıyordu: ABD’nin yeni gümrük siyasetleri dünya ticareti ve kendi şirketleri üzerinde nasıl bir tesir yapacak? 2 Nisan’a sayılı günler kaldı ve global ticaretin geleceği meçhul.
Kısacası, Singapur’da yapay zekâ sayesinde bilhassa gelişmiş ekonomilerde önemli bir verimlilik artışı yaşanacağını ve bunun orta vadede global hasılayı artıracağını gördüm. Bu durum beni umutlandırdı. Fakat birebir vakitte, ABD’nin yeni ticaret siyasetlerinin bir sonucu olarak, çok yakın bir vadede dünya ticaretinin zayıflayacağı, büyümenin sürat keseceği ve jeopolitik kırılmaların yaşanacağı bir periyoda gireceğimizi görmek, beni endişelendirdi.
