admin
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ait “Hizmetlere Erişim ve Ayrımcılık” bültenini yayımladı. “Hizmetlere Erişim ve Ayrımcılık Modülü” isimli özel bahisli çalışma, 2024’te Gelir ve Ömür Şartları Araştırması ile birlikte modül olarak uygulandı. Avrupa Birliği ülkeleriyle birebir devirde uygulanan bu modülle, hanelerin meskende bakım hizmetlerine erişimi, resmi çocuk bakım hizmetleri, ayrımcılık ve toplu taşım kullanımına ait bilgilerin tespit edilmesi amaçlandı.
Buna nazaran, hanelerin yüzde 7,8’i en az 1 üyesi için uzun periyotlu fizikî yahut zihinsel hastalık, sakatlık yahut yaşlılık nedeniyle sıhhat ve konutta bakım hizmetlerine gereksinim duydu.
Sağlık ve konutta bakım hizmetlerine muhtaçlık duyan hane halklarının yüzde 9,6’sı, bu fert yahut fertlerin bakımı için profesyonel sıhhat ve bakım hizmeti veren şahıslardan, hane tarafından ödenmese dahi (devlet tarafından ödeniyorsa) meskende fiyat karşılığı bakım hizmetlerine erişebildi.
Sağlık ve meskende bakım hizmetlerine muhtaçlık duyan hane halklarının yüzde 90,4’ü ise meskende sıhhat ve bakım hizmeti alamadı.
Çocukların yüzde 74,7’si maddi yetersizlik nedeniyle bakım hizmetine ulaşamadı
Zorunlu eğitim faaliyeti dışında uzmanlaşmış bir kişi yahut kurumdan alınan bakım hizmetine yahut bu bakım hizmetinden faydalanıp daha fazlasını almaya gereksinim duyan 0-12 yaş ortasındaki çocukların oranı yüzde 1,5 olarak varsayım edildi.
Uzmanlaşmış bir kişi yahut kurumdan alınan bakım hizmetine muhtaçlık duyan bu çocukların yüzde 74,7’sinin maddi yetersizlik, yüzde 21,4’ünün hizmet alınacak yerin şartlarıyla uyumsuzluğu, yüzde 3,9’unun ise başka nedenlerle bakım hizmetine ulaşamadığı belirlendi.
Son bir yılda toplu taşıma harcamalarının haneye getirdiği yük incelendiğinde, hane halklarının yüzde 5,3’üne toplu taşıma harcamasının çok yük getirdiği görülürken, yüzde 46,7’sine biraz yük getirdiği, yüzde 33,6’sına ise yük getirmediği tespit edildi. Hane halklarının yüzde 14,4’ünün ise toplu taşıma harcaması olmadı.
Fertlerin yüzde 2,4’ü ayrımcılığa uğradığını hissetti
Son 12 ay içinde 15 ve daha üst yaştaki fertlerden, rastgele bir kamu kurumunda yahut kamu hizmeti alırken (yüz yüze, telefon yahut e-posta) bir defa bile olsa ayrımcılık hissedenlerin oranı yüzde 2,4 olarak kayıtlara geçti.
Son 5 yılda konut kiralamaya yahut satın almaya çalışırken ayrımcılığa uğradığını hissedenlerin oranı da yüzde 1,1 olarak kestirim edildi.
Son 12 ay içinde ebeveyn, veli yahut öğrenci olarak bir eğitim kurumundan biriyle bağlantı kurarken, ayrımcılığa uğrayanların oranı yüzde 0,8, kamusal alanlarda (alışveriş merkezi, kafe, restoran) yahut cümbüş, spor tesislerini kullanırken ayrımcılığa uğradığını hissedenlerin oranı ise yüzde 0,6 oldu.
