admin
Müjde Işıl – Almanya’da yaşayan Türker Süer, kısa sineması “Kardeşler”de, biri mahpusa düşmüş oburu saygın bir avukat olan iki erkek kardeşin, babalarının vefatından sonra yaşadıkları çalkantıyı anlatmıştı. Birinci uzun metrajı “Gecenin Kıyısı” için misal temanın askeriyede geçen versiyonu denebilir. Tekrar iki erkek kardeş, üzerlerinde baba gölgesi ve tahlilsiz görünen çatışmalar…
İkisi de asker olan Sinan ve Kenan, Ergenekon soruşturmasında suçlanmış, bir vakitler ordunun kahramanı olan bir komutanın oğulları… Buyruk komuta zincirine sıkı sıkıya bağlı Sinan’a, kardeşi Kenan’ı askeri mahkemeye teslim etme vazifesi verilir. Yola çıktıkları gece 15 Temmuz’dur ve kendilerini kaotik bir ortamın içinde bulurlar.
Dünya prömiyerini Venedik Orizzonti Extra’da yapan “Gecenin Kıyısı”, Türkiye’deki birinci gösterimini gerçekleştirdiği 31. Milletlerarası Adana Altın Koza Sinema Festivali’nde Yılmaz Güney Mükafatı, En Düzgün Kurgu (Rainer Nigrelli), En Âlâ Erkek Oyuncu (Ahmet Rıfat Şungar) mükafatları ile dönmüştü. Hem senaryosu hem de çekim tercihleriyle son devrin en dikkat cazip üretimlerinden biri oldu. Şimdiye kadar 15 Temmuz bahisli sinemalara (“Börü” ve “15/07 Şafak Vakti”) baktığımızda hamasetin öne çıktığını görüyoruz. “Gecenin Kıyısı” ise kişisel zıtlıkları 15 Temmuz ile birleştiriyor. Zıt karakterde ve tarafta görünen iki kardeşin o geceki hesaplaşmalarına odaklanıyor.
Büyük kelamlar söylemiyor
“Gecenin Kıyısı” her ne kadar 15 Temmuz’u fon olarak kullansa ve Ergenekon üzere gerçekte yaşanmış olaylara, imajlara yer verse de politik açıdan büyük kelamlar söylemekten imtina ediyor. Aslında karakterlerinin nerede durduğu konusunda pek politik bir içeriğe sahip. Lakin kıssayı politik eksende derinleştirmeden, seyircinin kendi imasını oluşturabileceği bir yerde yol alıyor; karakterlerinin ruh hâlini öne çıkarıyor. Sinan’ın itaati ile Kenan’ın isyanının çatışmasını izliyoruz sinemada. Süer karakterlerle seyircinin özdeşleşme yaşamadan onlara dışarıdan bakmasını amaçlamış üzere. Sinan’ın saf yüzüne rağmen yanlış adımlar atması, Kenan’ın sert simasına rağmen gerçek sorular sorması bunu ispatlar nitelikte. Süer iki kardeşi, kendi doğrularıyla hayatta kalmaya çalışan sistem kurbanları olarak yorumluyor. Sinan’ın eşi Eda ise erkekler dünyasındaki en mantıklı karakter olarak öne çıkıyor. Yanlışları evirip çevirmeden söyleyiveriyor.
Absürt güldürü üzere başlayan, sonrasında adım adım tansiyona dönüşen sinemanın tekinsiz atmosferinde, görüntü yönetmeni Matteo Cocco’nun hissesi çok büyük. Açılarla oynayan, kahramanlarının yakın ve genel planlarında tedirginliğini anbean hissettiren Cocco, bir yandan karakterlere dışarından bakmamızı sağlarken bir yandan da onların sıkışmışlık hislerine görsel açından tercüman oluyor.
Bir nevi düşman kardeşleri canlandıran Ahmet Rıfat Şungar ve Berk Hakman’ın performansı, sinemanın esas artılarından. Hem sima hem de hayata bakış açısından birbirine tezat görünen kardeşler, kan bağının zorlayıcılığını ve tıpkı vakitte kopamayacak kadar güçlü oluşunu muvaffakiyetle yansıtıyorlar.
