admin
Bakan Bolat, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, 15 Mart Dünya Tüketici Hakları Günü’ne ait değerlendirmede bulundu. Tüketicinin korunması kavramının birinci kez 1985 yılında Birleşmiş Milletler Genel Şurası’nda global boyut kazandığını belirten Bolat, bu kavramın Türkiye’de birinci olarak Anayasa’nın 172. hususundaki “Devlet, tüketicileri kollayıcı ve aydınlatıcı önlemler alır, tüketicilerin kendilerini gözetici teşebbüslerini teşvik eder.” kararıyla tabir bulduğunu vurguladı.
Bolat, bu doğrultuda yaptıkları çalışmalara değinerek, “Bakanlık olarak Anayasa’mızın 172’nci hususunun bizlere yüklediği vazife ve sorumluluklara dayanarak, ‘6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’ ve Ticaret Bakanlığımızın öbür ilgili düzenlemeleri kapsamında tüketicilerimizin, öteki bir sözle ülkemiz nüfusunun tamamının ekonomik çıkarlarını, haklarını, satın aldıkları mal ve hizmetlerle ilgili güvenliğini ve sıhhatini her türlü enstrümanı kullanarak müdafaaya yönelik faaliyetlerde bulunuyoruz.” bilgisini paylaştı.
Tüketicilerin değişen gereksinimlerine yönelik dünyadaki uygun uygulama örneklerinin dikkate alındığına işaret eden Bolat, piyasa aktörleri, tüketici örgütleri, kamu kurum ve kuruluşları ve ilgili taraflarla istişarede bulunarak mevzuatın geliştirilmesine, mağduriyet oluşmadan gerekli tedbirlerin alınmasına yönelik çalışmalara süratle devam ettiklerini aktardı.
Bolat, paylaşımında şu bilgilere yer verdi: “Tüketici hakem heyetleri tarafından 2024’te 7,01 milyar lira fiyatında 762 bin 100 uyuşmazlık karara bağlanmıştır. 2025 yılında ise 1,6 milyar lira meblağında 134 bin 396 uyuşmazlık tüketici hakem heyetleri tarafından sonuçlandırılmıştır. 2024’te ‘Alo 175 Tüketici Müşavere Hattı’ ile 422 bin 784 davet, 2025’te ise 75 bin 675 çağrı yanıtlanmıştır. Reklam Kurulu, tüketicileri aldatıcı ve aldatıcı tanıtımlar yapan firmalar hakkında 2024 yılında yaklaşık 278 milyon lira, 2025 yılında ise yaklaşık 59,6 milyon lira idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir.”
“Bu yıl, 62 binin üzerinde firma denetlendi”
Tüketicilerin hayatın her anında karşılaşabilecekleri başta aralı kontratlar olmak üzere abonelik kontratları, iş yeri dışında kurulan kontratlar, ön ödemeli (maket üzerinden) konut satışları, devre tatil, paket cins, bankacılık hizmetleri, haksız koşullar ile satış sonrası hizmetler üzere mevzuları kapsayan, tüketicilerin taraf olduğu mukavelelere ait kontrollere devam edildiğini belirten Bolat, bu kapsamda tespit edilen tersliklere geçen yıl 3,7 milyar liradan fazla, bu yıl ise yaklaşık 71,1 milyon lira idari para cezası uygulandığını bildirdi.
Bolat, ilgili kanunca düzenlenen fiyat etiketi, tarife ve listelere ait konuların, tüketicilerin satın alma kararına tesir eden birinci öge olduğuna dikkati çekerek, bu konuların tüketicilerin “ekonomik çıkarlarının korunması” ve “doğru ve eksiksiz olarak bilgilendirilmesi” açısından ehemmiyet taşıdığını kaydetti.
Başta fiyat etiketi olmak üzere tüketicinin talebindeki dönemsel değişimler ve perakende ticaret dalındaki şimdiki gelişmeler dikkate alınarak kontroller yürütüldüğünü vurgulayan Bolat, şu değerlendirmede bulundu:
“Ticaret Bakanlığımız taşra teşkilatınca tüketici mevzuatı kapsamında yürütülen kontroller kapsamında 2024 yılında yaklaşık 290 bin firma denetlenmiş olup, karşıtlık tespit edilen yaklaşık 90 bin firma hakkında 401 milyon liranın üzerinde idari para cezası uygulanmıştır. 2025 yılında ise 62 binin üzerinde firma denetlenmiş olup, karşıtlık tespit edilen 16 binin üzerinde firma hakkında 161,7 milyon liranın üzerinde idari para cezası uygulanmıştır. Ticaret Bakanlığımız sorumluluğunda bulunan kırtasiye, oyuncak, ayakkabı, dokuma, deterjan, hava aromatize edici eser, çocuk bakım eseri, takı, bisiklet ve gibisi tüketici eserlerine yönelik ülke çapında gerçekleştirilen piyasa nezareti ve kontrolü faaliyetlerinde, mevzuata yönelik rehberlik ve bilgilendirme çalışmalarının yanı sıra 2024 yılında 45 milyon liranın üzerinde, 2025’te ise 7,9 milyon liranın üzerinde idari para cezası uygulanmıştır.”
“Dijital tüketicinin korunması” yaklaşımı sürdürülüyor
Bolat, dijital dönüşüm sürecinde yükselen dijital pazarların, tüketicilere birçok yeni imkan ve kolaylıklar sunduğuna dikkati çekerek, öteki taraftan bu süreçte tüketicilerin birçok yeni kuşak riskle ve problemle da karşı karşıya kalmasıyla Bakanlık olarak “dijital tüketicinin korunması” yaklaşımıyla çalışmalar yürüttüklerini tabir etti.
Tüketiciyi gözetici sistemlerin aktif halde işleyebilmesi için haklarını ve hak arama yollarını bilen, farkındalığı yüksek tüketicilerin değerine vurgu yapan Bolat, her yıl tertipli olarak gerçekleştirdikleri “Tüketici Profili ve Şuur Seviyesi Araştırması” ile tüketici profilini ve davranışlarını yakından takip ettiklerini belirtti.
Bolat, şunları kaydetti: “Hiç kuşkusuz tüketicilerin güçlendirilmesini, bilgilendirilmesini ve haksız uygulamalardan korunmasını amaçlayan tüketicinin korunması siyaseti, sürdürülebilir iktisadın temel ögelerinden biridir. Bu bilinçle Ticaret Bakanlığı olarak Dünya Tüketici Hakları Günü’nün, bütün dünyada tüketici haklarının daha da ileriye götürülmesi, bu haklara hürmet gösterilmesi ve piyasalardaki tüketici aleyhine uygulamalara karşı tüketicilerin seslerini duyurmaları noktasında kıymetini vurgulayarak, tüm vatandaşlarımızın 15 Mart Dünya Tüketici Hakları Günü’nü kutluyorum.”
