admin
Karayolları Genel Müdürlüğünce (KGM), milletvekillerinin, TBMM Plan ve Bütçe Kurulundaki görüşmeleri sırasında Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanunu ile Kimi Kanun ve Kanun Kararında Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ne yönelik sorulara yazılı yanıt verildi.
Teklifte yer alan KÖİ modeliyle tamamlanan otoyollardan geçiş yapan yabancı plakalı araçların geçiş fiyatlarının gümrük kapılarında tahsil edilmesine yönelik karar kapsamındaki sorulara karşılık verildi. Buna nazaran, KÖİ modeliyle tamamlanarak işletilen otoyollardan ödemesiz geçiş yapan araçların plakasının yerli yahut yabancı olmasına bakılmaksızın geçiş fiyatlarının takibi ve tahsilatının, vazifeli şirketlerin sorumluluğunda olduğu belirtildi.
Görevli şirketlerin, kelam konusu geçiş fiyatların tahsilini yapamadıkları gerekçesiyle kamu yönetiminden mukaveleleri mucibince rastgele bir talepte bulunamayacağı vurgulanarak, kamu yönetiminin, ödemesiz geçiş yapan araçlar için garanti ödemesi yapmadığı bildirildi. Özel şirketler tarafından işletilen otoyolların yabancı plakalı araçlar tarafından rastgele bir fiyat ödemeden kullanılabildiğine işaret edilerek, kelam konusu araç sahiplerinin, bu fiyatları ödemeden ülkeyi terk edebilmelerinin, Türkiye’nin milletlerarası seviyedeki itibarını olumsuz istikamette etkilediği anlatıldı.
KGM’nin yanıtında “Bu durum başta nakliyecilik kesimi olmak üzere çeşitli kesimlerde Türk plakalı araçlar ile yabancı plakalı araçlar ortasında uygulamada eşitsizlik yaratmakta ve haksız rekabetin ortaya çıkmasına neden olmaktadır.” sözüne yer verildi.
Geçen yıl 157 bin araç ödemesiz geçiş yaptı
Karayolları Genel Müdürlüğünce, Kurulda milletvekillerinin “ücret tahsilatından genel bütçeye aktarılacak hissenin yüzde 60’tan daha fazla olması gerektiği” istikametindeki değerlendirmesine ise şu cevap verildi:
“Bahse mevzu ihlalli geçiş yapan araçların bilgilerinin kamu yönetimine bildirilmesi ve kamu yönetimi tarafından Gelir Yönetimi Başkanlığı üzerinden gümrük noktalarına istenilen formatta bildirilmesi için misyonlu şirketlerin yazılım ve donanım yatırımları yapması gerekmektedir. Yapılan tahliller sonucu yönetim hizmet hissesi olarak yüzde 60, misyonlu şirket hissesi olarak yüzde 40 oranlarının optimum düzeyler olduğu tespit edilmiştir.”
KGM’nin yanıtına nazaran, geçen yıl yaklaşık 157 bin araç KÖİ modeliyle tamamlanan otoyollardan ödemesiz geçiş yaparken, cezalarıyla birlikte değerlendirildiğinde yaklaşık 500 milyon lira gelir kaybı oluştu. Son 5 yılda kelam konusu projeleri kullanan yaklaşık 800 bin araçtan geçiş fiyatı tahsilatı yapılamazken, tahsilatı yapılamayan geçişlerin cezasıyla birlikte toplam bedeli yaklaşık 1,4 milyar lira oldu.
TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde kabul edilen kanun teklifiyle bahse bahis kayıpların önüne geçilmesi ve birebir yabancı plakalı araçların otoyolu tekrar kullanımı halinde daha evvel gerçekleşen ödemesiz geçişlere ilişkin geçiş fiyatları cezaları ile birlikte tahsil edilebilmesi mümkün olacak.
Mesleki yeterlilik evrakına sahip olmayan işletmeciler
KGM, nakliyat, acentelik ve taşıma işleri komisyonculuğu ile nakliyat ambarı ve kargo işletmeciliği yapılabilmesi için Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından yetki dokümanı alınması zorunluluğuna uymayanlara kesilen cezalara ait istatistikleri de paylaştı.
Buna nazaran, geçen yıl mesleksel yeterlilik dokümanına sahip olmadan faaliyet gösteren 23 bin 240 işletmeciye 131 milyon 979 bin 960 lira, bu yıl 4 bin 431 işletmeciye 36 milyon 214 bin 563 lira ceza kesildi.
Mesleki yeterlilik dokümanına sahip olmadan taşıt kullanan 4 bin 641 sürücüye geçen yıl 10 milyon 442 bin 250 lira, 151 sürücüye 2025’te 488 bin 938 lira ceza verildi.
Mesleki yeterlilik dokümanına sahip olmadan taşıt kullanan 4 bin 421 sürücünün işleticisine geçen yıl 25 milyon 106 bin 859 lira, bu yıl ise 157 sürücünün işleticisine 1 milyon 288 bin 161 lira para cezası uygulandı.
Karayolları Taşıma Kanunu’ndaki idari para cezaları yükseltiliyor
Kanun teklifiyle Karayolları Taşıma Kanunu’ndaki idari para cezaları yükseltiliyor. Buna nazaran, mesleksel yeterlilik dokümanına sahip olmadan faaliyet gösteren işletmecilere 8 bin 500 liradan 85 bin liraya kadar ceza verilecek. Ayrıyeten mesleksel yeterlilik evrakına sahip olmadan taşıt kullanan sürücüler hakkında 3 bin 500 liradan 35 bin liraya kadar, işletmecisi hakkında ise 8 bin 500 liradan 85 bin liraya kadar idari cezasına hükmedilecek.
Mesleki yeterlilik dokümanı bulunmadan faaliyet gösterdiği gerekçesiyle idari para cezasına çarptırılan işletmeciler hakkında 3 ay geçmeden birebir kabahatten ötürü ikinci kere ceza verilemeyecek. Taşıma yasağına alışılmamış davrananlara, fiyat ve vakit tarifesi düzenlemeyenlere, birinci cezanın kesildiği birebir takvim yılı içinde kabahatin üçüncü ve daha fazla tekrarı halinde bir kat daha fazla ceza verilecek.
Kanuna karşıtlık teşkil eden kabahatlerin kapsamı, niteliği ile cezanın caydırıcılığı göz önünde bulundurularak, uygulanacak idari para cezalarına ve uygulanmasına ait adap ve asıllar, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca hazırlanan yönetmelikle belirlenecek.
Karayolları Taşıma Kanunu’nda değişiklik öngören karar, düzenlemenin yayımı tarihinden itibaren 6 ay sonra yürürlüğe girecek.
