admin
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, katıldığı canlı yayında değerli açıklamalarda bulundu. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın açıklamaları özetle şöyle:
“Suriye ziyaretimiz kıymetli bir ziyaretti. Geçtiğimiz yılın 8 Aralığında Suriye’de yeni bir devir başladı. Çok büyük bir tarihi fırsat getirirken Suriye halkı ve bölge için tıpkı vakitte birçok sorunun de başlangıç noktası oldu. Yeni idare ve Suriye halkı gerisinde ülkeyi yokluğa, imkansızlığa, açlığa bırakmış bir başkanın kalıntısıyla baş başa kaldılar ve şu anda sistem kendini yine ayağa kaldırmaya çalışıyor. Hem uluslar ortası toplumun hem de komşular olarak bizlerin her türlü takviyesine muhtaçlığı var.
“İYİ VE VERİMLİ BİR ZİYARET OLDU”
Bu bizlerin tarihi mesuliyetimiz. Çağdaş bir devlet imkanını kullanarak onlara her türlü dayanağı götürmek değerli. Öbür taraftan Türkiye olarak bizim yaşamsal çıkarlarımız var, başta güvenliğimiz olmak üzere. Suriye’nin içinde bulunduğu kuralları suistimal eden terör örgütleri vardı.
O hususları görüşmek, mevcut gelişmeleri gözden geçirmek ve 2 ülke ortasında gündeme gelmesi gereken öteki hususlar da var. Güç ve yardım üzere. Bunların hepsini ele aldık. Güzel ve verimli bir ziyaret oldu. Beraberinde Savunma Bakanımız ve MİT Liderimiz vardı. Bu bahislerde da ayrıntılı görüşmeler yaptık.
ÜRDÜN ZİYARETİ
Geçtiğimiz hafta Ürdün’deydik. Orada Türkiye’nin çerçevesini evvelden oluşturduğu DEAŞ’a karşı çaba platformunun temelleri atıldı. Suriye bunun değerli bir ayağı. Bununla ilgili görüşmeler yaptık. Yeni düzeneğin teknik özellikleri ve birtakım parametrelere baktık. Akabinde Şam idaresi ile YPG ortasında varılan muahedenin üzerinden geçtik. Bununla birlikte bölgesel güvenlik hususlarına da yakından baktık.
“PROVOKASYONLARA KARŞI ÖNLEM ÖNEMLİ”
Daha evvel de bu mevzuya ait provokasyon uyarısı yapmıştık. Bu birinci yahut son da olmayacak. Bu çeşitten provokasyonlara karşı idari ve siyasi önlemler değerli. Bu provokasyon Nusayri kesitin provoke edilmesine yönelik bir proje olduğunu görüyoruz. Eski rejim ögelerinin bir tuzakla hükümet birliklerine saldırması muhakkak ölçüde askeri öldürmeleri ve ardından ortaya çıkan sivil ögelerin da iki taraftan karıştığı bir bahis. Bilhassa Nusayri ve Sünni hassasiyetinin bulunduğu bir yerde yakın tarihinde kimi acıları yaşamış bir toplumun yaraları bu kadar tazeyken provokasyona bu kadar açık bir yaranın olduğu ortada.
Yeni idare bu çeşitten rövanşist bir hale girmeyince, aklı selim, makul bir yaklaşım sergileyince bu sefer umduğunu bulamayan birtakım çevreler provokasyonu kendileri örgütlediler. Bu provokasyonunun gerisinde Şara idaresinin bunların sorumlularının bulunacağı ve bu akınların hiçbir formda kabul edilmeyeceğine ait yaklaşımı da epey değerliydi.
Türkiye olarak da bizim baştan beri davetimiz bu. Anayasal çerçeve sonucunda bütün toplumsal bölümlerin birbirlerini kucaklaması gereken bir anlayıştan bahsediyoruz.
“TALİHSİZ BİR YAKLAŞIM”
Bizim bölgemizde çeşitli mezhep kümeleri var. Sünniler olduğu kadar Aleviliğin, Şiiliğin farklı mezhep kümeleri da var. Irak’taki 12 İmam Şiiliğinin, Suriye’deki Nusayriliğin yahut Türkiye’deki klasik Bektaşi-Alevi geleneği… Bunlar birbirinden farklı özellikler fakat günün sonunda başka Sünni kısımdan ayrıldıkları için buradan toptancı bir yaklaşımla bir mezhepçi ayrıma gidilmesi gündeme gelebiliyor. Bütün bunların üstüne çıkacak bir anlayış geliştirerek çağdaş devletin toplumun bütün kesitlerini kucaklaması burada en öncelikli olan.
Türkiye’de kimi çevrelerin ucuz bir siyaset lisanı kullanarak yakın etrafımızda olan birtakım gelişmelerin aynasını Türkiye’ye tutması ve öbür bir yerdeki tansiyonu Türkiye’de bir taban bulmaya yönelik bir operasyona dönüştürmesi şanssız bir yaklaşım.
Biz hiçbir vakit için orada bir otonomi yahut özerklik arayışına ait bir taviz olduğunu düşünmüyoruz.
Yeni idareye telkinimiz Suriye Kürtlerinin haklarının verilmesi, bu hem Cumhurbaşkanımız hem de Türkiye için olağanüstü değerli. Suriye Kürtlerinin haklarının verilmesi. Esad periyodunda bu malesef sağlanmamıştı. Artık bu türlü bir tarihi fırsat var. Bölgede terör faaliyetlerine bulaşan bütün silahlı ögelerin denklem dışına çıkması, bütün nüfusların olağan bir hayata dönmesi elzem.
Artık 21’inci yüzyılda herkesin memnunluğu ve refahı yaşadığı bir dünyada hala sonumuzda silahların kan kusması kabul edilebilir bir şey değil. Bizim için hassas olan güvenliğe ait bahisler var. Bilhassa YPG ile ilgili olan hususlarda ileriye yönelik tezgahlar başta olmak üzere her şey gündemde olabilir. Uygun niyetle imzalanmış olan bir muahede varsa gereği yapılsın. Ama orada ileriye yönelik döşenmiş mayınlar olabilir. Türkiye olarak bunu yakından gözetliyoruz. İnşallah çok fazla kan dökülmeden sulh içinde olağan hayata geçiş olur ve terör biter.
Bazı tanımlamaları gözden geçirmemiz gerikiyor. Bir mevzuda menfaatinizi tanımlarsınız ve bu menfaatin hayata geçmesi sizin için değerlidir. Günün sonunda bizim için değerli olan ortaya koyduğumuz gayelerin hayata geçmesi. Bu hayata geçerken ortaya çıkan sembolizm ve bunun üzerinden tartışma üretilmesi biraz yoksul bir anlayış. Daha engin bir görüşe sahibiz. Bir de bunu mahallî siyasetin gündemi haline getirdiğinizde buradan çıkış olmaz.
Bizim bir yerde bir coğrafyada sonuç görmek istiyoruz bunun ortaya çıkması kıymetli. Türkiye’nin kendi bölgesinde politik vizyonu var. Politik vizyonumuz bölgedeki çatışmaların bittiği ve artık iktisadın kalkındığı bir vizyon. Bunlar olurken Türkiye’nin Suriye’de, Ukrayna’da, Kafkasya’da, Gazze’de görmek istediği sonuçlar çok kıymetli. Bunların hepsinde Türkiye’nin değişen ölçülerde rol aldığını söyleyebiliriz.
Türkiye’de iç siyasette sıkışmış olan ögeler dış siyasete ait birtakım dar cümleler söylüyorlar.
“YAPILAN DAVETE KULAK VERİLMELİ”
Yapılan davete kulak verilmeli, tarihi bir fırsat olarak görülmesi gerekiyor. Örgüt bunu taban olarak alıp kendini feshetme sürecini başlatmalı. Bu fırsat penceresini değerlendirirlerse, Türkiye ve bölge için açılım olur. Diğerleri aklını çelerse kendi bilecekleri iş, biz her türlü senaryoya hazırız.
RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI
Ukrayna’da savaşın başlaması tarafları böldü, bitmesi de bölüyor. Başından beri Türkiye’nin dillendirdiği cümleler bugün ABD tarafından dillendiriliyor.
“TRUMP’IN ADIMLARI AVRUPALILARI PANİK HALE GETİRDİ”
Financial Times’a verdiğim “Cin şişeden çıktı” telaffuzuyla kastettiğim şuydu: ABD’nin Avrupa ile ilgilerde Ukrayna üzerinden gündeme getirdiği birtakım argümanlar, telaffuzlar ve hareketlerine bakınca Avrupalı aktörler için geri dönülemez bir noktaya girildiğini görüyoruz. Bu bizim bilhassa bir senaryo olarak son birkaç yıldır muhakkak etraflarda dillendirdiğimiz bir husustu ancak son 3 ayda bu ihtimalin çok süratli formda hayata geçtiğini görüyoruz.
Avrupalılar şunu görüyorlar: Uzun vakittir kendi güvenliklerini ABD’ye bağlamışlar. Bu ABD’nin hami çemberini kaldırın her şeyin bozulacağı görülüyor zati. Avrupalılar lakin bunu uzun yıllar kendilerinin yaptığını düşündüler. ABD artık bu gözetici şemsiyeyi çekebileceğini söyleyince Trump’ın attığı bu adımlar Avrupalıları daha da panik hale getirdi. Rasyonel çıkarımı yaparak kendi güvenliklerini yüzde 100 ABD’ye bağlayamayacakları istikametinde karar verdiler. Orta ve uzun vadede ABD’nin sağladığı kabiliyetleri kendilerinin geliştirip artık ABD’den güvenlik konusunda bir bağımlılığı azaltmaya yönelik durum başladı. Cin şişeden çıktı, derken bunu kastettim.
İngiltere’nin, Avrupa’nın aşikâr ülkelerinin, Türkiye’nin içinde bulunduğu bir yapının bölgede kendi çekim merkezini oluşturması pek mümkün.
