admin
Henüz 29 yaşında olan çiçeği burnunda Doktor Gizem Demir, hastalara şifa olmayı hayal ederken birkaç ay evvel aldığı lösemi teşhisiyle alt üst oldu. Dr. Demir, Makedonya Goce Delcev Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde okurken 2022’de Erasmus ile intörn olarak İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi’ne geldi. Mezun olduktan sonra Makedonya’da aile hekimliği kliniği açmayı ve daha sonra uzmanlık imtihanlarına girerek göz doktoru olmayı hayal ederken boynunda fark ettiği bir şişlik ile hayatı büsbütün değişti. Evvel enfeksiyon nedeniyle lenf büyümesi diye düşünüldü. Lakin enfeksiyon testlerinin hepsi negatif çıktı. Bunun üzerine İstanbul Tıp Fakültesi’ndeki hocası ve Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Nihat Aksakal’a danışan Dr. Demir, hocasına ameliyat olmaya karar verdi. Büyüyen lenf bezi çıkarıldı, biyopsi yapıldı. Aldığı teşhisin ‘T hücreli Akut Lenfoblastik Lösemi (T hücreli ALL)’ olduğunu öğrendiğinde şok geçiren genç doktor, artık doktor olarak dolaştığı o hastanede hasta olarak şifa bekliyor. Dr. Demir, “Ben fitness yapıyorum nizamlı bir biçimde. O gün salona gitmiştim tekrar ve sırt çalışmıştık. Boynumda küçük bir ağrı üzere bir şey oldu. Boynum tutuldu sandım evvel ancak küçük bir lenf geldi elime. Radyolojik tetkiklerim enfeksiyon analizlerim hepsi pak çıktı. İstanbul’a geldim ve Nihat Hocam eksizyonel biyopsi halinde çıkarttı. 20 gün sonra teşhis çıkınca ne yapacağımı şaşırdım. Dünya başıma yıkıldı o an” dedi.
ÜÇ AYDIR BİR HASTANE ODASINDA MÜCADALE VERİYOR
Bu teşhisi aldığında bir doktor olarak tüm süreci çok uygun bildiği için birinci başta günlerce ağladığını anlatan Dr. Demir, aylarca bir hastane odasından çıkamadan ağır kemoterapiler alacağı için üzüldüğünü kaydetti ve “O vakitler intörn olarak çalışırken ortada bir gözüm ilişiyordu hematoloji koridoruna. Hastaları görüyordum, Allah’ım acil şifalar versin diyordum. Bundan birkaç sene önceydi yalnızca. Sonrasında o koridorda beklediğim birinci gün, o zamanki niyetlerim aklıma geldi ve ‘Sen burada öğrenci olarak gezerken artık tıpkı koridorda hasta olarak oturdun ağlıyorsun’ dedim içimden. Birinci bir hafta durmaksızın ağlamıştım. Zira bu hastalık çok uzun mühletler hastanede yatış gerektiriyor. Aylar sürüyor. Benim mesela şu an üçüncü ayım olacak. 3 aydır bir hastane odasındayım ve kanser tedavilerinde olağanda 2-3 haftada bir kemoterapi verilirken biz, iki günde bir kemoterapi alıyoruz. Bu da çok ağır ve yıpratıcı oluyor. Fakat bu hastalığı yenmek için nitekim müspet düşünmek çok kıymetli. Artık daha düzgünüm ve yeterli olacağım. Yaklaşık 30 gün içinde, rastgele bir sorun olmazsa kemoterapi sürecim bitecek ve ilik nakli olabilecek evreye geleceğim. Fakat uygun donör bulabilirsek” dedi.
‘HEM BANA HEM BÜTÜN HASTALARA ŞİFA OLUN’
Yaklaşık bir ay sonra kemoterapi süreci bittikten sonra uygun ilik bulunursa öteki bir nakil merkezinde ışın tedavisi alıp ilik nakli olarak bu hastalıktan kurtulacağı günün hayalini kuran Dr. Demir, sözlerini şöyle sürdürdü: “Nakil olacağım ve sonra sıhhatime kavuşacağım inşallah. O nedenle bilhassa 18-35 yaş ortası bireylere sesleniyorum. Bu benim için çok kıymetli. Benim üzere üstte yatan bir sürü hasta var donör bekleyen. Hematolojide yatan çocuklar var. 14 Mart için bana verilecek en hoş ikram, insanlarımızın kök hücre bağışçısı olmaları. Meslektaşlarımdan da etrafındaki insanları, bilhassa hastalarını bu bahiste daha çok bilinçlendirmesini ve kök hücre bağışçısı olmaları konusunda teşvik etmelerini istiyorum. Hem bana hem de bu hastalığa sahip yüzlerce şahsa nitekim umut olacaklar. Yeterliyim, yeterli olacağım. İleride hedeflerim var ve o amaçlarımı gerçekleştirmek istiyorum bir an evvel.”
‘AKRABA DIŞI VERİCİ BULUNMASI GEREKECEK’
Dr. Gizem Demir’in tedavisini sürdüren hocası ve doktoru İstanbul Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Sevgi Kalayoğlu Beşışık ise şunları söyledi: “Genç bir hasta Gizem. Genç hastalarda da çocuk hastalarda olduğu üzere ağır kemoterapiler vererek hastalığı baskılamak, seyre nazaran diğerinden ilik nakli ile elde edilen bu düzgünlük halini pekiştirmek gerekiyor. İlik nakli bir tabir aslında. Kan kök hücre nakli diye de özetleyebiliriz bunu. Bu, onun tedavisinin bir modülü olarak yer alacak. Tek kardeşi vardı, kardeşinin doku kümesinin uygun olmadığını belirledik. Süratle akraba dışı verici aramak gerekecek. Kök hücre bankası olarak ülkemizde İstanbul Tıp Fakültesi, Ankara Tıp Fakültesi ve Sıhhat Bakanlığı’na bağlı TÜRKÖK var.” Prof. Dr. Beşışık, sadece kan kök hücre bağışı değil, kan bağışında da önemli bir azalma olduğuna dikkat çekerek “Maalesef bugün için kan bağışı demek, en azından bizim hastanemizde yatan hastalar için söylüyorum, hasta ve yakınlarının bulacağı canlı bağış demek. Yani kaba bir söz tahminen lakin şu an tedaviler ‘Kana Kan’ biçiminde yürütülmek zorunda kalınıyor. Hem kan kök hücre bağışı için, hem de kan bağışı için ki Gizem’in tedavisi boyunca da önemli kan düşüklükleri olacak ve kana da gereksinim duyulacak, önemli bağışa gereksinim var” dedi.
‘KAN BAĞIŞININ YERİNE GEÇECEK BİR İLAÇ YOK!’
Prof. Dr. Beşışık, “Kan bağışının yerine geçebilecek bir ‘ilaç’ şimdi yok!” diyerek, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Kök hücre bağışı açısından ise Avrupa vb gelişmiş ülkelere nazaran hala hayli gerideyiz. Gönlümüz, hastalarımıza ve Gizem’e tam uyumlu bir verici bulmaktan yana. Şayet vaktinde tarama başlatırsanız 2-3 ay üzere bir müddet. Yurt dışında ise hasta gerekli tedavisi bitikten çabucak sonra aksama olmadan nakil etabına geçilebiliyor. Kök hücre bağışı için başta çok az ölçüde bir kan veriyorsunuz. Doku kümeniz tam uyumlu tespit edilirse çeşitli tarama testleri daha yapılıyor ve belirli basamaklar tamamlandıktan sonra nakil merkeziyle donörün yani istekli bağışçının uygun günleri belirleniyor. İki formda nakil için ilik (kan kök hücre) toplanıyor. Birisi, istekli donör genel anestezi altında uyutulup yaklaşık 1 saat süren bir süreçle kalça kemiğinden iğne ile kemik iliğinin alınması çeklinde. Kişi akşama meskenine dönüp sonraki gün işe başlayabiliyor. Yalnızca o gün anestezi aldığı için müşahede altında dinlenmesi gerekiyor. Oburu ise etraf kanı dediğimiz koldan kan alır üzere yapılan biçimi. Yaklaşık 4 gün boyunca aşı üzere bir ilaç uygulaması yapılıyor bağışçıya. Deri altına günde bir kere. 5’inci gün bağışçıyı, kan alınır üzere aferez makinesine bağlayarak kanındaki kök hücreleri topluyoruz. Burada bağışçının uzunluk ve kilosu ile hastanınkinin ahengi, kâfi ölçünün elde edilebilmesi için değerli oluyor. Bazen kâfi gelmezse ikinci kere bu sürecin yapılmasına gerek duyulabiliyor. Bağışçıya ziyan verdiğine dair literatüre geçen hiçbir bilgi yok şimdiye kadar.”
‘SON ANDA VAZGEÇMEK, HASTAYI VEFATA TERKETMEK DEMEK’
Prof. Dr. Beşışık, bağışçı olmamaktan daha kötüsünün ise evvel kabul edip son anda vazgeçmek olduğunu vurguladı ve bunun, ilik nakli bekleyen hastayı ‘ölüme terk etmek’ manasına geldiğini kaydetti. Prof. Dr. Beşışık, sözlerini şu ihtarlarla noktaladı: “Biz maalesef çok kusurlu davranışlar da görüyoruz. Oburunun hayatını tehlikeye sokacak, vefatına sebep olabilecek davranışlar bunlar. İstekli kaydoluyor. Kan örneği veriyor. Hatta doku incelemelerinin yapılmasına vesaire müsaade veriyor. Uyumlu çıktığında onaylıyor, nakil merkezi de hastaya kemoterapi vererek nakil için hazırlıyor. Bu ne demek? O hastanın kemik iliği bir daha çalışmayacak demek. Donörden gelecek iliğe güveniliyor demek. Apansızın haber geliyor ki ben vazgeçtim, annem istemedi, eşim uygun görmedi diye. Hatta kısır kalabileceğini düşünerek büsbütün tıp dışı münasebetlerle son anda vazgeçenler oluyor. Son anda vazgeçecekseniz bağışçı olarak hiç isminizi yazdırmayın diyorum. Zira bu çok çok daha makus. İsminizin listede olması bize ve hastaya inanç veriyor. Biz, o hastayla bir yol kat ediyoruz, ağır bir tedavi veriyoruz. Son anda vazgeçtiğinizde bir formda o hastayı mevte terk etmiş oluyorsunuz.” (DHA)
