admin
SPK’nın, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kuruluş, çalışma temelleri ve sermaye yeterliliklerine ait ikincil düzenlemeleri içeren bildirileri Resmi Gazete’de yayımladı.
Buna nazaran, platformların faaliyet müsaadesi alabilmeleri için TÜBİTAK altyapı kriterlerine uygunluk sağlayacak halde güvenlik altyapısını oluşturması gerekecek.
Platformlara heyetçe müsaade verilebilmesi için anonim iştirak halinde kurulmaları gerekirken, platformların kuruluş sermayeleri taban 150 milyon lira, bu sayı saklama kuruluşları için taban 500 milyon lira olarak belirlendi.
Platformların özsermayesinin likit rezerv yükümlülüğünden düşük olamama kaidesi uygulanacak ve platformlar nezdinde para transferleri fakat müşterilerin kendilerine ilişkin banka hesapları üzerinden gerçekleştirilecek olup, platformlar tarafından bankalar aracılığıyla yapılacak elektronik transferler dışında para kabul edilemeyecek.
Platformlar, nezdinde bulunan müşteri varlıklarının yüzde 3’ü kadar likit rezerv bulundurması mecburi hale getirilirken, likit rezerv hesaplamalarına dahil edilebilecek varlıkları ve değerleme katsayılarını belirlemede Heyet yetkili kılındı.
Para transferleri fakat müşterilerin kendilerine ilişkin banka hesapları üzerinden gerçekleştirilecek ve müşteri nakitleri elden teslim alınıp, teslim edilemeyecek. Ayrıyeten platformlar nezdinde de rastgele bir biçimde saklanamayacak.
Bankalar nezdinde tutulmakta olan müşteri nakitlerinin ilgili platform müşterileri için açılacak olan münferit hesap yahut hesaplarda, platformun kendi nakit varlığından başka olarak izlenecek.
Müşterilerin hesaplarındaki nakit alacak bakiyelerinin, müşteriler tarafından talep edildiği takdirde en geç 1 iş günü içerisinde ödenmesi gerekecek.
KRİPTO VARLIKLAR ÜZERİNDE KALDIRAÇLI SÜREÇ YAPILAMAYACAK
Öte yandan düzenlemeler çerçevesinde, platformlar nezdinde listelenmiş kripto varlıklarda kaldıraçlı süreç yapılamayacak olup, türev araç mukavelelerine ve heyetin kredili süreç düzenlemeleri uyarınca kredili alım, açığa satış ve ödünç süreçlerine de husus edilemeyecek.
Söz konusu bildirimde müşterilere ilişkin kripto varlıkların platformlar nezdinde saklanmasına ait asıllar da düzenlendi. Buna nazaran platformlar tarafından müşterilerine ilişkin kripto varlıklar, sermaye yeterliliği yükümlülüklerinde belirlenen sınırlamalara uygun olmak kaydıyla, toplu bir halde bir yahut birden fazla cüzdanda saklanabilecek.
Platformların likit rezervlerindeki belli bir varlığın cari bedelinin portföy içerisindeki yükü yüzde 20’yi geçemeyecek. Son 1 yıl içerisinde listelenen kripto varlıklar ile toplam piyasa kıymeti 5 milyar doların altında olan kripto varlıklar için bu oran yüzde 10 olarak uygulanacak.
Kripto varlıkların cari paha hesaplamasında, her bir platform nezdinde oluşan fiyat bilgisi dikkate alınacak. Platformlar tarafından müşteri süreçlerinin yapılmasını engelleyecek seviyedeki teknik meseleleri müşterilerin kayıtlı bağlantı adresleri üzerinden yazılı yahut elektronik olarak bildirim yapacak. Müşterilere yapılacak bildirimlerde bildirimin yapıldığına dair ispat yükü platforma ilişkin olacak.
KURTARMA PLANI KURULACAK
Kripto varlık kayıplarını önlemek emeliyle “kurtarma planı” hazırlanacak olup platformun kripto varlık kaybı sonucunu doğurabilecek aksiyon ve riskleri belirleyerek, bu risk ve hareketlerin gerçekleşmesi durumunda alınacak aksiyonlara kurtarma planında yer vermesi gerekecek.
Söz konusu planın yeterliliğinin yıllık olarak veya yönetim kurulu tarafından gerekli olduğunun takdir edilmesi halinde yıl dönemi beklenmeksizin gözden geçirilmesi ve kelam konusu prosedürlerde gerekli değişikliklerin yapılması zorunlu olacak.
YÖNETİM KURULU EN AZ 3 ÜYEDEN OLUŞACAK
Tebliğde kripto varlık hizmet sağlayıcı yönetim kurulu ve çalışacak personellerde aranacak kurallar da belirlendi. Buna nazaran, idare heyetinin minimum olarak 3 üyeden oluşması mecburî hale getirildi. Yöneticiler ve çalışanın mevzuatta aksi belirtilmedikçe en az 4 yıllık lisans eğitimi veren okullardan mezun olması temel olarak kabul edildi.
Mutabakat sürecini yürütme misyonu olmayan operasyon çalışanı ile sistem idaresi, yazılım geliştirici, test/kalite denetim, bilgi tabanı idaresi ve bunlara ait dayanak hizmetlerinde misyonlu bilgi teknolojileri operasyon çalışanının ise ön lisans eğitimi veren okullardan mezun olması kâfi olacak.
TÜRKİYE’DE YERLEŞİK BİREYLERİN YURT DIŞINDA YAPTIKLARI SÜREÇLER KAPSAM DIŞINDA TUTULDU
SPK, yurt dışında yerleşik kuruluşların faaliyetlerine ait asılları belirledi. Buna nazaran, Türkiye’deki yerleşik bireylere yönelik tanıtım, reklam ve pazarlama üzere faaliyetlerde bulunulmaması kaidesiyle, Türkiye’de yerleşik şahısların büsbütün kendi inisiyatifleri doğrultusunda, yurt dışında yerleşik kripto varlık hizmet sağlayıcılardan aldıkları her türlü hizmet ile bu kuruluşlar nezdinde açtıkları hesaplar, kelam konusu hesaplara gönderilen nakit ve kripto varlıklar ile bu hesaplar üzerinden gerçekleştirdikleri süreçler yayımlanan bildirinin kapsamı dışında tutuldu.
Yurt dışında yerleşik kuruluşlar tarafından, Türkiye’de iş yeri açılması, Türkçe internet sitesi oluşturulması, sunulan yatırım hizmet ve faaliyetlerine ait olarak Türkiye’de yerleşik kişi ya da kurumlar aracılığıyla yahut direkt tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinde bulunulması durumlarından rastgele birinin varlığı halinde faaliyetlerin Türkiye’de yerleşik bireylere yönelik olduğu kabul edilecek ve ilgili mevzuat kararları uygulanacak.
