admin
AA muhabirinin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bilgilerinden derlediği bilgilere nazaran, inşaat maliyet endeksi ocakta aylık bazda yüzde 9,1 oldu.
Ocakta personellik endeksinde gerçekleşen aylık yüzde 23,58’lik yüksek artışa karşın inşaat maliyetlerindeki yıllık yükseliş yüzde 26,61 oldu. Bu bilgi son 49 ayın en düşük oranı olarak kayıtlara geçti. Maliyet artışlarının bundan evvel daha düşük görüldüğü ay yüzde 25,02 ile Aralık 2020 idi.
Bu tarihten sonra yükselen inşaat maliyetleri Eylül 2022’de yüzde 119,83 ile tepe yapmış ve sonrasında düşüşe geçmişti. Ortadan geçen müddette dalgalı bir seyir izleyen endeks, Haziran 2024’ten (yüzde 66,12) bu yana süratli düşüş gösterdi.
Öte yandan inşaat maliyetlerindeki artış bir yıl sonra birinci kere TCMB Konut Fiyat Endeksi’ndeki (KFE) yükselişin altında kaldı. Ocakta TCMB konut fiyat endeksi yıllık bazda yüzde 31,9 artmıştı.
Düşüşün devam edeceğini düşünüyoruz
Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Hakan Şişik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, inşaat maliyetlerindeki artışın kesimi en çok etkileyen ana hususların başında geldiğini belirterek, bu nedenle üretim sürecinde konutun hangi fiyattan piyasaya sunulacağı konusunda belirsizlik yaşandığını söyledi.
Son yıllarda maliyetlerin yüksek olmasından ötürü hem sıfır inşaatların üretiminde hem de kentsel dönüşüm çalışmalarında frene basıldığını lisana getiren Şişik, yüksek maliyetler nedeniyle konut fiyatlarının artmasının insanları konut alımından uzaklaştırdığını anlattı.
Şişik, bugüne gelindiğinde inşaat maliyetlerindeki artışın yavaş yavaş azaldığını kaydederek, “Son 8 aydır istikrarlı bir azalış kelam konusu ve 2020 sayılarına geldik. Önümüzdeki periyotta de enflasyonla hakikat orantılı olarak bu azalışın devam edeceğini düşünüyoruz.” dedi.
İnşaat maliyetlerinde personellik ve materyal endekslerinin bulunduğunu, ocakta personellik endeksinin önemli artış gösterdiğini tabir eden Şişik, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Asgari fiyatın artışıyla personellik fiyatları tekrar arttı ve önemli bir eleman problemiyle karşı karşıyayız. Zelzele bölgesindeki ağır inşaat süreci ustaları bölgeye yönlendirdi. İnşaatın stiline nazaran çalıştıracağınız yetişmiş elemanın iş hünerinin yüksek olması gerekiyor ve bu durum fiyatı artırıyor. Onlar da ağır oldukları için bazen o işi yapacak kişi için 3 ay beklemek durumunda kalıyoruz. Nitelikli eleman sıkıntınız düzelmesi halinde personellik maliyetlerindeki artış frenlenecektir.”
“İşçilik maliyetlerindeki yüksek artış minimum fiyat artırımından kaynaklandı”
Gayrimenkul iktisatçısı Ahmet Büyükduman ise enflasyonla birlikte inşaat maliyetlerinin de düşmeye başladığını belirterek, düşüşün sürmesini beklediklerini söyledi.
İşçilik endeksindeki aylık artışın taban fiyattaki artıştan kaynaklandığını lisana getiren Büyükduman, “Beklenen ve mevsimsel bir artış. Bir yıl öncesinin personellik maliyeti ile karşılaştırıldığında daha makul bir artış var.” diye konuştu.
Büyükduman, sarsıntı bölgesindeki ağır inşaat faaliyetinin bu alandaki işgücünü kıymetli ölçüde çektiğini kaydederek, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Dolayısıyla işgücü maliyetleri yüksek. Bu çok olağan. Önümüzdeki periyotta dünya iktisadında ve bilhassa Çin’de ham unsurlara talebin düşecek olması inşaat materyal fiyatlarının milletlerarası alanda da gevşeyeceğini gösteriyor. Hasebiyle gereç fiyatlarında bir artış beklenmemesi yahut enflasyon oranının altında yükseliş beklenmesi makul olacaktır.”
