
İsviçre merkezli hava kalitesi izleme bilgi tabanı IQAir, 138 ülkedeki 40 bin hava kalitesi izleme istasyonundan gelen bilgileri tahlil etti ve Çad, Kongo, Bangladeş, Pakistan ile Hindistan’ın en kirli havaya sahip olduğunu buldu. Hindistan, en kirli dokuz kentten altısına sahip ve kuzeydoğu Hindistan’daki sanayi kasabası Byrnihat en berbatı.
Türkiye’nin durumu
Türkiye de hava kirliliğinde 67’nci sırada. Rapordaki haritaya nazaran 2024’te Türkiye’nin en pak ili Kırşehir. “Havası en kirli şehirler” listesinde Kırşehir, 8 bin 954 kent ortasında 4 bin 409’uncu. Yani orta sıralarda. Havası en kirli ilimiz ise bu listede 660’ıncı olan Düzce… Eskişehir Hekimdağ, Aydın, Gaziantep Şehitkamil ile Bilecik Bozüyük de dünyada en kirli havası olan birinci 1000 yer ortasında. IQAir’in günlük raporuna nazaran de dün Türkiye’nin havası en düzgün 3 ili Antalya, Karabük, Kahramanmaraş’tı. Dün hava kirliliğinin en yüksek olduğu yerler ise Tekirdağ Çorlu, İzmit, Manisa, Bursa ve Mersin’di; İstanbul 7’nci sıradaydı.
Yönetmeliğe uymuyorlar
IQAir raporunda, dünya nüfusunun birçoklarının kirli hava soluduğu belirtiliyor. Dünya nüfusunun yüzde 99’u havası kalitesiz yerlerde yaşıyor. Rapora nazaran, dünyadaki kentlerin sadece yüzde 17’si hava kirliliği yönetmeliklerine uyuyor. Havası en makus bölgeler, birebir vakitte kömür, petrol ve gaz yakılarak gezegeni ısıtan gazların ağır salındığı yerler. Gezegeni ısıtan emisyonları azaltmak hava kalitesini güzelleştiriyor. Pekin, Seul ve Polonya’daki Rybnik kenti toplu taşımaya ve pak güce yatırım yaparak hava kalitesini düzgünleştirdi.
Alzheimer’dan kansere kadar
Malezya merkezli Sunway Planetary Sıhhat Merkezi’nin baş bilim insanı ve hava kirliliği uzmanı Fatimah Ahamad, kirli havayı uzun mühlet solumanın teneffüs yolu hastalıkları, Alzheimer ve kansere neden olabileceğini söyledi. Dünya Sıhhat Örgütü, hava kirliliğinin her yıl yaklaşık 7 milyon insanı öldürdüğünü varsayım ediyor. Ahamad, hava kirliliği düzeylerini azaltmak için çok daha fazla şey yapılması gerektiğini söyledi.