admin
TCMB’de yardımcı ekonomistler Merve Çapan ve Orhun Özel ile uzman yardımcısı Hakkı Yılmaz tarafından hazırlanan “Sağlık Uygulaması Bildirimi Tarife Değişikliğinin TÜFE’ye Yansımaları” başlıklı tahlil, Bankanın blog sayfası Merkezin Güncesi’nde yayımlandı.
Analizde, SGK Sıhhat Uygulama Tebliği’nde (SUT) 25 Ocak 2025 tarihinde yapılan düzenleme ile resmi sıhhat hizmeti sunucularında muayene iştirak hissesinin ortalama 6,50 TL’den 30 TL’ye, özel sıhhat hizmeti sunucularındaki muayene iştirak hissesinin ise 15 TL’den 50 TL’ye yükseltildiği belirtilerek, 23 Şubat 2025 tarihinde kelam konusu Tebliğ’de 15 Ocak’tan geçerli olacak biçimde yeni bir düzenleme daha yapılarak muayene iştirak hissesinin ortalamada 10 TL’ye çekildiği tabir edildi.
Enflasyon bilgilerini daha yeterli anlayabilmek emeliyle, son iki ayda yapılan bu düzenlemelerin manşet ve çekirdek enflasyon göstergeleri üzerindeki tesirlerinin incelendiği kaydedilen tahlilde, SUT düzenlemesinin, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) sıhhat kümesi altında iki kalemi etkilediği aktarıldı.
Analizde, bu kalemler, muayene iştirak hissesi (kamu) ve özel hastane doktor muayene ücreti (Genel Sıhhat Sigortası kapsamında) olarak sıralanırken, bildirim değişikliğinden tüketici enflasyonuna gelen tesirin temel prestijiyle resmi sıhhat hizmeti sunucularına yönelik olan muayene iştirak hissesindeki artıştan kaynaklandığı kaydedildi.
Öte yandan, özel hastane doktor muayene ücreti halihazırda görece yüksek bir düzeyde olduğu için bu kaleme yapılan artıştan enflasyona kıymetli bir katkı gelmediği aktarılarak, tahlilde şunlar kaydedildi:
“Düzenlemelerin enflasyon üzerindeki tesirini, gerçekleşen TÜFE ile düzenlemelerin yapılmadığı bir senaryoda gerçekleşmesi beklenen TÜFE ortasındaki farkla gösteriyoruz. Buna nazaran; muayene iştirak hissesindeki düzenlemeler ocak ayı enflasyonuna 0,56 puan yükseltici tesir yaparken, şubat enflasyonuna 0,29 puan düşürücü istikamette yansıdı. Yılbaşından bu yana SUT’ta yapılan düzenlemelerin yıllık enflasyona son tesiri ocak ayında 0,76 puan, şubat ayı prestijiyle ise 0,34 puan üst istikamette oldu.”
Analizde, mevsimsellikten arındırılmış bilgilerle incelendiğinde, düzenlemenin ocakta aylık tüketici enflasyonunu yaklaşık 0,4 puan üst taraflı etkilediğinin hesaplandığı belirtilerek, çekirdek göstergelere bakıldığında ocak ayındaki düzenlemenin B ve C endekslerinin ortalama artışına yansımasının yaklaşık 0,6 puan olduğu söz edildi.
Şubat ayında ise, düzenlemelerin tesiriyle mevsimsellikten arındırılmış aylık tüketici enflasyonu ile B ve C endekslerinin ortalamasının 0,1 puan daha düşük gerçekleştiği aktarıldı.
Konuyu enflasyon görünümü hakkında fikir veren ana eğilim göstergeleri bazında ele alındığı kaydedilen tahlilde, bu doğrultuda, ilgili göstergelerin 2025’te bu düzenlemenin olmadığı durum için geçen yılın tıpkı periyodu ile kıyaslandığı belirtilerek şunlar söz edildi:
“Burada, ana eğilim göstergelerinde geçen yıla kıyasla net bir güzelleşme olduğunu görmekteyiz. Hakikaten, geçen yıl şubat ayında ortalama yüzde 4,1 olan ana eğilim göstergeleri, bu yıl şubat ayında ortalama yüzde 2,4 civarında seyrediyor. Bu da bize, yıllık enflasyondaki gerilemenin baz tesirlerinden fazla, ana eğilimdeki düşüşten kaynaklandığını gösteriyor.”
Analizde özetle, incelenen dataların hem manşet enflasyonda hem de çekirdek göstergelerde muayene iştirak hissesindeki düzenleme sonucu artan ocak ayı enflasyonunun şubat ayında bir ölçü dengelendiğine işaret ettiği belirtilirken, enflasyona süreksiz tesiri olan SUT düzenlemesi dışlanıp bakıldığında da yıllık tüketici enflasyonundaki yavaşlamayı ana eğilimdeki düşüşün sürüklediğinin görüldüğü aktarıldı.
