admin
Zeynep Dilara Akyürek / Milliyet.com.tr – Her gün trafikte daha sık rastlanan elektrikli araçlar, dışarıdan bakıldığında fosil yakıt tüketen araçlardan pek de farklı görünmüyor. Fakat yaşadıkları, fosil yakıt tüketen bir aracın pek de karşılaşacağı bir sorun değil. Bir yakıt pompasının önüne park edilmiş ve yakıt alınmasını engelleyen araç görmek pek çok kişinin hayatı boyunca karşılaşmadığı bir olay olabilir. Ancak elektrikli araçların ‘yakıt’ alacağı şarj istasyonlarının önünde birçok vakit fosil yakıt tüketen araçlar park edilmiş oluyor. Elektrikli araç sahiplerini sıkıntı duruma sokan bu durum için ‘park yasağı’ üzere bir uygulama yapılması durumunda ise park yasağı tabelası tüm araçları kapsadığı için sorun çıkmaza giriyor. Bunun ihtar tabelaları şarj istasyonlarında yerini alsa da pek de tesirli olduğu söylenemez. Milliyet.com.tr Özel Haberler Servisi olarak 30 Kasım 2024 tarihinde yayınlanan haberimizde ‘kanuni düzenlemenin gerekliliğini’ vurgulamıştık. Gökhan Hıncal ve takımının ODTÜ (Orta Doğu Teknik Üniversitesi) kökenli teknoloji teşebbüsü, bu meseleye tam 5 ülkede tahlil sunuyor. Şarj istasyonlarını uzaktan, tek tuşla rezerve edebiliyor ve sadece elektrikli araçların açabildiği bir bariyer sistemiyle fosil yakıt tüketen araçlar tarafından istismar edilmesinin önüne geçilebiliyor. Ankara’da başlayan ‘LetsParky’nin öyküsünü, Yazılım Anonim Şirketi’nin Kurucusu ve CEO’su Gökhan Hıncal Milliyet.com.tr’ye anlattı.
‘İŞGAL SORUNU DİKKATİMİZİ ÇEKTİ’
Şehir planlamaları yapılırken hayati noktaların ve bölgede yaşayanların muhtaçlıklarının göz önünde bulundurulması gerekiyor. Fakat ne yazık ki planlama yanlışsız olsa da kurallara uyulmadığında etraftakilerin muhtaçlıkları karşılanamıyor. Türkiye’nin kritik ve işlek noktalarına kurulan elektrikli araç şarj istasyonları, fosil yakıt tüketen araçların ‘işgaline’ uğruyor. Havacılık ve uzay mühendisliği eğitimi sonrası, 2008’de IoT (Nnesnelerin interneti, fizikî objelerin birbirleriyle yahut daha büyük sistemlerle ilişkili olduğu bağlantı ağı) dalında çalışmalarına başlayan Gökhan Hıncal ve takımı, Türkiye’nin önde gelen kurumlarına hizmet verme fırsatı bulmuştu. Ekip ODTÜ, Anadolu Üniversitesi, Karabük Üniversitesi ve TÜBİTAK üzere kuruluşların geçiş denetim sistemi projelerini geliştirirken, bu alanda derin bir bilgi birikimine sahip olma fırsatını yakaladı. Tam da bu noktada dikkatlerini çeken ‘bugünün ve geleceğin sorunu’ olmuştu. Elektrikli araçların seyrine devam etmesi için alması gereken ‘yakıt’ için şarj istasyonları pek de yanlışsız biçimde kullanılmıyordu. Şarj istasyonuna gereksinimi olmadığı halde elektrikli araçlar için ayrılan yere park edilen araçlar, yakıt alma hakkını ‘işgal’ ediyordu. Bu sorun, Ankara’dan 5 ülkeye tahlil sunacak ODTÜ kökenli bir teşebbüsün doğmasıyla sonuçlanmak üzereydi.
Gökhan Hıncal ve takımının, bir şarj operatörünün kendilerine ulaşmalarıyla, ‘işgal’ problemini çözmek için işe koyulacakları gün gelmişti. Hıncal, öykülerinin nasıl başladığını, “Elektrikli araç şarj istasyonlarındaki ‘işgal sorunu’ dikkatimizi çekti. Büyük bir şarj operatörünün bu soruna tahlil arayışıyla bize başvurması, teknoloji odaklı yaklaşımımızı bu alana yönlendirmemize vesile oldu. Akaryakıtlı araçların şarj istasyonlarını işgal etmesi, elektrikli araç kullanıcılarının hizmet almasını engelliyor ve işletmeciler için önemli ekonomik kayıplara neden oluyordu. Geliştirdiğimiz özgün tahlillerle kendimizi, beklenmedik bir biçimde, ‘teknolojik otoparkçı’ rolünde bulduk. Bugün geliştirdiğimiz teknoloji, kolay bir park tahlilinden çok daha fazlası; elektrikli araç ekosisteminin kritik bir altyapı bileşeni haline geldi” diye anlatıyor. Otoparkçılık mesleği çok uzun vakittir sürdürülüyor olsa da, Hıncal’ın ‘teknolojik otoparkçılık’ dediği sistem bir ilkti!
‘AMAÇ CEZA UYGULAMAK DEĞİL’
LetsParky’nin istasyonları koruyan ‘bouncer’ yani Türkçesiyle fedaileri, yerleşik metal algılama sensörleriyle donatılmış durumda. Bu akıllı bariyerler, hem park alanını fizikî olarak denetim ediyor hem de yetkisiz parkları anında tespit edebiliyor. Üstelik 4G ve bluetooth teknolojilerini kullanarak uzaktan da yönetilebiliyorlar. Yani daha şarj istasyonuna ulaşmadan durumunu denetim edebiliyorsunuz. Şarj istasyonlarının gerçek vakitli denetimini sağlayan sistemde, istasyon işletmecileri kendi uygulamalarını LetsParky’nin sistemine entegre ederek rezervasyon ve ödeme süreçlerini de yönetebiliyor. Gökhan Hıncal şarj istasyonlarını işgale karşı koruyan sistemde, emellerinin ‘ceza uygulamak’ olmadığına dikkat çekerek şöyle konuştu:
“Sistemimiz öncelikle önleyici bir tahlil sunuyor. Park alanları fizikî olarak korunduğu için yetkisiz araçların park etmesi baştan engelleniyor. Fakat yetkisiz park teşebbüslerinde sistem otomatik olarak alarm veriyor ve işletmeciye anında bildirim gönderiyor. İşletmeciler bu bilgileri kullanarak gerekli yasal süreçleri başlatabiliyor. Asıl hedefimiz ceza uygulamak değil, şarj istasyonlarının verimli kullanımını sağlamak. Daima olarak sistemimizi geliştiriyoruz. Yakında devreye alacağımız online rezervasyon sistemiyle şoförler şarj noktalarını evvelce rezerve edebilecek. Ayrıyeten yapay zeka dayanaklı analitik özellikler üzerinde çalışıyoruz. Bu sayede şarj istasyonlarının kullanım verimliliğini daha da artırmayı hedefliyoruz. Google Haritalar entegrasyonu da yakında gelecek özelliklerimiz ortasında. Değerli olan nokta, sistemimizin yalnızca bir park tahlili değil, elektrikli araç ekosisteminin kritik bir altyapı bileşeni olması.”
4 BİN 500 İSTASYONDA AKTİF! LİSTEDE 4 ÜLKE DAHA VAR
Ankara’da başlayan çalışmalar, bugünlerde geleceğin teknolojisini sunan elektrikli araçların haklarını muhafazaya ve konforlu kullanımını sağlıyor. Üstelik Türkiye’de 4 bin 500 istasyonda çalışan ‘fedailer’in maliyeti de epey düşük. Sık kullanılan şarj noktalarında kısa müddet içinde kendini amorti eden sistem, Türkiye dışında 4 ülkede daha faal. Gökhan Hıncal, sırf 15 dakika içinde etkin hale getirilebilen sistem ve maliyeti için “LetsParky, şarj istasyonu işletmecileri için kendini süratle amorti eden bir yatırım. Ortalama 25 şarj sürecinde kendisini amorti ediyor. Lakin asıl bedel, elektrikli araç kullanıcılarının şarj istasyonlarına kesintisiz erişimini garanti altına alması. Bu da işletmeciler için sürdürülebilir bir gelir akışı ve müşteri memnuniyeti manasına geliyor. Suram süreci yalnızca 15 dakika ve özel bir altyapı gerektirmiyor. Her cins şarj istasyonuna basitçe entegre edilebiliyor. Şu an Türkiye’de 4 bin 500’den fazla şarj noktasına entegre durumdayız ve işletmecilerimizin gelirlerinde kıymetli artışlar gözlemliyoruz” diye konuştu. Hıncal, kelamlarını şöyle noktaladı:
“Şu anda Türkiye’deki şarj prizlerinin yüzde 42’sine entegrasyon sağlamış durumdayız. Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Katar ve Endonezya’da distribütör mutabakatlarımız var. Orta Doğu bölgesi, akıllı kent yatırımlarının süratle arttığı ve mobilite tahlillerine büyük ehemmiyet verilen bir pazar olarak bizim için stratejik kıymete sahip. Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan ve Katar’da mahallî iş ortaklarımızla büyüme gösteriyoruz. Her ülkede güçlü iş iştirakleri kurmaya odaklanıyoruz ve distribütör ağımızı daima genişletiyoruz. Türkiye’de de kurumsal iş ortaklarımız aracılığıyla müşterilerimize tahlillerimizi ulaştırıyor ve kesintisiz dayanak sağlıyoruz.”
